Wat is Pop Art? En welke kunstwerken zijn het?

Popart  is een kunststroming die in de jaren 50 in Groot-Brittannië ontstond en in de jaren 60 populair werd in de Verenigde Staten. Het kernidee is om popcultuur, commerciële symbolen en alledaagse voorwerpen om te zetten in kunst. Het doorbreekt de grens tussen 'elitekunst' en 'massacultuur'.

1. Oorsprong

Na de Tweede Wereldoorlog groeiden de economieën van Europa en Amerika snel. Ze gingen een tijdperk van massaconsumptie in. Massamedia (zoals tv, tijdschriften en advertenties) ontwikkelden zich razendsnel. Advertenties, strips en filmbeelden – deze  commerciële beelden – zijn nu belangrijk voor de dagelijkse visuele ervaring van mensen.

De productiecapaciteit van goederen en diensten verbeterde aanzienlijk. Massaconsumptiegoederen (zoals blikjes en cola), samen met  supermarkten  en advertenties, begonnen het dagelijks leven van mensen te beïnvloeden.

Kunstenaars waren traditionele kunst beu – het was "niet in contact met het publiek". Daarom zochten ze inspiratie in de commerciële cultuur en het consumentenleven om hen heen. Dit leidde tot de geboorte van popart .

In die tijd concentreerde traditionele kunst (zoals het abstract expressionisme ) zich op persoonlijke gevoelens en elitaire esthetiek. Het  maakte zich los  van het leven van gewone mensen. Popkunstenaars hadden een hekel aan het traditionele idee dat "kunst elegant moet zijn".

Zij betoogden dat kunst terug moest naar het publiek. Ze vonden dat commerciële elementen en alledaagse voorwerpen legale kunstdragers konden zijn. Dit had een directe invloed op latere decoratieve kunst  en nieuwe mediakunst . Het maakte ook "de combinatie van kunst en zakendoen" gebruikelijk – net als de hedendaagse kunstsamenwerkingen en commerciële illustraties.

Het doorbreken van "grenzen" : Popartiesten stelden de grens tussen "hoge kunst" en "massacultuur" ter discussie. Ze geloofden dat commerciële symbolen en alledaagse voorwerpen ook artistieke waarde hadden. Ze probeerden de grens tussen beide te doorbreken met hun creaties.

Culturele invloed : Popart  is zelf onderdeel geworden van de popcultuur. Ontwerpers, modeontwerpers en muzikanten  gebruiken  de felle kleuren en herhaalde symbolen veelvuldig in hun vakgebied.

Pop Art-stijlen zie je bijvoorbeeld terug in patronen voor streetwear en in ontwerpen voor albumhoezen.

2. Kernfuncties: 4 belangrijke dimensies

Creatiematerialen :

Kunstenaars halen alle materialen uit het dagelijks leven en de consumptiecultuur. Ze weigeren de 'elegante thema's' van traditionele kunst.

Voorbeelden hiervan zijn  supermarktproducten  (Campbell's Soup Cans, Coca-Cola-flesjes),  popidolen  (Marilyn Monroe, portretten van Elvis Presley), reclamespots, stripboeken en filmposters. Dit brengt kunst dicht bij de dagelijkse visuele ervaring van gewone mensen. Het breekt met het idee dat "kunst los moet staan van het leven".

Visuele stijl :

Het heeft de kenmerken "eenvoudig en krachtig". Heldere, hoog verzadigde kleuren  (rood, geel, blauw) en  herhaalde beelden  (bijvoorbeeld de Marilyn Monroe-herhalingen van Andy Warhol) worden vaak gebruikt.

Dit creëert een visuele impact. Het gebruikt platte composities en verzwakt het perspectief en de driedimensionaliteit van traditionele kunst. De visuele logica is vergelijkbaar met die van reclamespots.

Technische methoden :

Popart is gebaseerd op industriële reproductietechnieken, zoals zeefdruk , prentkunst en fotoreproductie. Het laat het "unieke, handgemaakte" karakter van traditionele kunst los. Sommige kunstenaars gebruiken zelfs "fabrieksmatige massacreatie" (zoals Andy Warhols "Factory"). Dit verlaagt de "elitedrempel" van kunstcreatie.

Spirituele kern :

1. Het verzet zich tegen de "elegante positionering" van traditionele kunst. Het pleit voor "kunstdemocratisering". Het doet twee dingen: het neemt  de massaconsumptiecultuur als uitgangspunt en het verwijst naar observaties over de consumptiemaatschappij met behulp van overdreven commerciële symbolen (zoals herhaalde blikjes en portretten van idolen).

3. Representatieve kunstenaars en klassieke werken

Andy Warhol  (VS): Hij is de meest invloedrijke kunstenaar van de popart . Zijn belangrijkste  meesterwerken zijn : Campbell's Soup Cans (32 repeterende blikken, verschillende smaken) en Portraits of Marilyn Monroe (repeterende prints met hoge verzadiging).

Zijn uitspraak "Iedereen zal 15 minuten beroemd zijn" is een klassieker in de popcultuur geworden.

Roy Lichtenstein  (VS): Hij gebruikte strips als basismateriaal. Hij was goed in het gebruik van "Ben-Day dots" (kleine gekleurde stippen) om drukeffecten te kopiëren. Zijn meesterwerken zijn Crying Girl  en Girl with a Pearl Earring  (bewerkt naar een klassiek olieverfschilderij en nagebouwd in popartstijl).

Richard Hamilton  (VK): Hij is een pionier van de Britse popart . Kunstcritici en publiek  beschouwen  zijn werk Just What Is It That Makes Today's Homes So Different, So Appealing? als het startpunt van de popart.

De foto combineert elementen zoals stripverhalen, advertenties en popidolen en toont direct familietaferelen in de consumptiemaatschappij.

Claes Oldenburg  (VS): Hij staat bekend om zijn "uitvergroting van alledaagse voorwerpen". Hij maakt enorme sculpturen, zoals de Giant Hamburger  en de Giant Typewriter . Kunstenaars  halen  deze alledaagse voorwerpen uit hun praktische omgeving en worden zo artistieke symbolen met een sterke visuele impact.